Notre frère François d’Adesky nous transmet le message suivant : Hommage à Gilbert Lambert La famille de notre regretté frère Gilbert Lambert m’a chargé d’adresser ses remerciements à la douzaine de métis de Belgique qui ont témoigné leur solidarité lors de ses funérailles. Ils m’ont fait parvenir en annexe la photo ainsi que le texte lu à cette occasion. La famille a également été très touchée par la magnifique gerbe de fleurs offerte par Antoinette Uwonkunda-Pening, Présidente de l’ASBL Métis du Monde (MdM).  1 Version française ci-dessous Tekst voorgelezen als eerbetoon aan Gilbert Lambert tijdens de begrafenisceremonie. Op 21 juli 1944 werd een klein jongetje geboren in Gahini-Kibuna, een schilderachtig dorpje op een berg in Rwanda, aan de oever van een meer. Gilbert, zoals hij werd genoemd, was de zoon van een Rwandese moeder en een Belgische vader. Op jonge leeftijd nam zijn leven echter een plotselinge en onverwachte wending. Gilbert werd abrupt uit zijn vertrouwde omgeving weggerukt en naar Save gebracht, een weeshuis voor kinderen van gemengde afkomst. Hij zou daar blijven tot zijn zestiende levensjaar, ver weg van de warmte van zijn familie. Omdat hij op een zeker moment de oudste was, werd hij door de andere jongens en meisjes van het weeshuis in Savé op handen gedragen en fungeerde hij als hun oudere broer. Onder het voorwendsel dat hij in België zou gaan studeren, gaf zijn moeder met pijn in haar hart toestemming voor zijn vertrek. Ze kon echter niet vermoeden dat Gilbert zijn geboorteland nooit meer zou terugzien. Bij aankomst in België begon Gilbert aan een nieuw, onzeker hoofdstuk. Hij belandde in een vreemde wereld, ontheemd en onbekend met de westerse cultuur. Het leven in verschillende pleeggezinnen maakte het moeilijk om een gevoel van stabiliteit of thuis te vinden. Na plaatsingen in diverse gezinnen kwam hij uiteindelijk terecht in een instelling, waar hij bleef tot zijn meerderjarigheid. Zonder een stabiele achtergrond en zonder geleerd te hebben op eigen benen te staan, begon Gilbert een relatie waarvoor hij emotioneel nog niet klaar was. Dit leidde uiteindelijk tot een pijnlijke breuk die hem diep raakte en waardoor hij in een diepe put belandde. In deze moeilijke periode ontmoette hij Elza, die nieuw licht bracht in zijn leven. Elza trof Gilbert aan in een zware emotionele dip, maar met haar warmte en troost hielp ze hem langzaam weer op te staan. Hun liefde groeide uit tot een sterke, levenslange band die meer dan veertig jaar duurde. Samen deelden ze een passie voor reizen, ontdekten ze de wereld en creëerden ze een liefdevolle familie. Elza gaf Gilbert « de thuis » dat hij altijd had gemist. Hoewel Gilbert zijn leven opbouwde, droeg hij altijd een stil verdriet met zich mee. Het gemis van zijn geboorteland en zijn moeder bleef een leegte in zijn hart. Toch vocht hij moedig door en vond hij een manier om betekenis en voldoening te halen uit het helpen van anderen. Zijn kleinzoon Rive verwoordde dit treffend tijdens een schoolopdracht waarin hij iemand moest beschrijven die volgens hem de eigenschappen van Jezus bezat. Zonder aarzeling koos hij voor “boempa” als voorbeeld, wat tot grote hilariteit leidde bij zijn moeder. Want Gilbert was ook de deugeniet die niet verlegen was om fratsen.2 Hij stond altijd klaar om te helpen, of het nu voor familie, buren of volslagen vreemden was. Gilbert had een talent voor repareren. Of het nu ging om een kapotte wasmachine, een strijkijzer of een loszittende schroef, hij kreeg alles weer aan de praat. Zijn buren klopten vaak bij hem aan met hun defecte apparaten, en hij hielp hen met eindeloos geduld en vakmanschap en dit volledig onbaatzuchtig. Elk succesvol herstel gaf hem een gevoel van trots en vervulling. Elektriciteit was zijn passie, en hij kon uren zoet zijn met prutsen aan allerlei toestellen. Zijn dubbele afkomst bracht soms onverwachte uitdagingen met zich mee. Een herinnering die diepe indruk maakte, was de reis met Elza naar het voormalige Joegoslavië. Bij hun terugkeer uit Italië bleek dat zijn papieren niet in orde waren vanwege gewijzigde regelgeving. Plots mocht hij de grens niet meer oversteken. Gilbert werd uit de bus gezet, zijn koffer in de hand, en bleef achter met het laatste beetje geld dat hij nog over hadden van de reis. De familie in België werd direct gealarmeerd, en een grootschalige zoektocht begon. Uiteindelijk vonden ze hem terug in een treinstation in München. Daar zat hij rustig op een stoeltje achter het station, omringd door clochards, met een lege colafles gevuld met water. Ondanks de spanning konden ze er later om lachen, om hoe Gilbert onverstoorbaar bleef wachten op hulp. Ondanks de obstakels wist Gilbert een succesvolle carrière op te bouwen. Hij werkte jarenlang bij bedrijven zoals Rombouts en Lada, en sloot zijn loopbaan af in gerenommeerde hotels als het Carlton en het Astoria. Overal waar hij kwam, werd hij gewaardeerd om zijn toewijding, dienstbaarheid en warmte. Zijn speelse kant en humor maakten hem geliefd onder zijn collega’s. De streken uit zijn kindertijd waren nooit verdwenen, en hij bracht vaak een glimlach op ieders gezicht. Na zijn pensionering kreeg Gilbert te maken met een sluimerende ziekte die langzaam meer grip op zijn leven kreeg. Maar zelfs toen bleef hij vechten -toch met de gelatenheid die hem zijn hele leven had gekenmerkt. Op 20 december verloor Gilbert echter de strijd. Hij overleed vredig in zijn slaap. Hij was een rots, een inspiratiebron en een voorbeeld van onbaatzuchtigheid en veerkracht. Zoals zijn kleinzoon Rive zo treffend zei: “Boempa was iemand waarop je altijd kon rekenen.” Zijn herinnering zal voortleven in de harten van iedereen die het geluk had hem te kennen. Gilbert’s leven was een verhaal van kracht, eenvoud en liefde – een erfenis die nooit vergeten zal worden.3 Texte lu en hommage à Gilbert Lambert lors de la cérémonie funéraire. Le 21 juillet 1944, un petit garçon vit le jour à Gahini-Kibuna, un charmant village perché sur une montagne au Rwanda, au bord d’un lac. Gilbert, comme on l’appela, était le fils d’une mère rwandaise et d’un père belge. Pourtant, dès son plus jeune âge, sa vie prit un tournant soudain et inattendu. Gilbert fut brusquement arraché à son environnement familier et emmené à Save, un orphelinat pour enfants métis. Il y resta jusqu’à ses seize ans, loin de la chaleur de sa famille. En tant que l’aîné, à un moment donné, il fut choyé par les autres enfants de l’orphelinat et joua pour eux le rôle de grand frère. Sous le prétexte qu’il allait étudier en Belgique, sa mère, le cœur lourd, donna son accord pour son départ. Elle ne pouvait toutefois pas imaginer que Gilbert ne reverrait jamais son pays natal. À son arrivée en Belgique, Gilbert entama un nouveau chapitre, incertain. Il se retrouva dans un monde étranger, déraciné et inconnu de la culture occidentale. La vie dans différentes familles d’accueil compliqua encore la quête de stabilité ou de sentiment d’appartenance. Après avoir été placé dans plusieurs familles, il finit par être confié à une institution où il resta jusqu’à sa majorité. Sans un cadre stable et sans avoir appris à se tenir sur ses propres jambes, Gilbert débuta une relation pour laquelle il n’était pas encore prêt émotionnellement. Cela se termina par une rupture douloureuse qui le plongea dans une profonde détresse. Durant cette période difficile, il rencontra Elza, qui apporta une lumière nouvelle dans sa vie. Elza trouva Gilbert dans un état émotionnelment fragile, mais grâce à sa chaleur et son réconfort, elle l’aida à se relever peu à peu. Leur amour grandit, devenant un lien solide et durable qui dura plus de quarante ans. Ensemble, ils partagèrent une passion pour les voyages, découvrirent le monde et fondèrent une famille aimante. Elza offrit à Gilbert le « foyer » qu’il avait toujours recherché. Bien que Gilbert ait construit sa vie, il portait en lui un chagrin silencieux. L’absence de son pays natal et de sa mère restait une blessure au fond de son cœur. Pourtant, il continua de se battre courageusement et trouva un sens et une satisfaction à travers l’aide qu’il apportait aux autres. Son petit-fils Rive l’exprima magnifiquement lors d’un devoir scolaire où il devait décrire une personne possédant selon lui les qualités de Jésus. Sans hésitation, il choisit « boempa » comme exemple, provoquant l’hilarité de sa mère. Car Gilbert était aussi un farceur, jamais à court de tours. Il était toujours prêt à aider, que ce soit pour la famille, les voisins ou des inconnus.4 Gilbert avait un talent pour les réparations. Qu’il s’agisse d’une machine à laver en panne, d’un fer à repasser cassé ou d’une vis desserrée, il parvenait toujours à tout remettre en état. Ses voisins venaient souvent chez lui avec leurs appareils défectueux, et il les aidait avec une patience infinie et un savoir-faire remarquable, sans jamais rien attendre en retour. Chaque réparation réussie lui procurait un sentiment de fierté et d’accomplissement. L’électricité était sa passion, et il pouvait passer des heures à bricoler divers appareils. Sa double origine entraîna parfois des défis inattendus. Un souvenir marquant fut son voyage avec Elza en ex-Yougoslavie. Au retour d’Italie, il s’avéra que ses papiers n’étaient pas en règle en raison d’un changement de réglementation. Brusquement, il ne fut plus autorisé à franchir la frontière. Gilbert fut descendu du bus, sa valise à la main, avec le peu d’argent qu’il leur restait du voyage. La famille en Belgique fut immédiatement alertée, et une recherche à grande échelle débuta. Ils finirent par le retrouver dans une gare à Munich. Assis calmement sur une chaise derrière la gare, entouré de clochards, il attendait, une bouteille de cola vide remplie d’eau à la main. Malgré la tension, ils purent en rire plus tard, admirant comment Gilbert restait imperturbable en attendant de l’aide. Malgré les obstacles, Gilbert parvint à bâtir une carrière réussie. Il travailla pendant des années dans des entreprises telles que Rombouts et Lada, et termina sa carrière dans des hôtels renommés comme le Carlton et l’Astoria. Partout où il allait, il était apprécié pour son dévouement, son esprit de service et sa chaleur. Sa facette espiègle et son humour le rendaient populaire auprès de ses collègues. Les farces de son enfance ne l’avaient jamais quitté, et il savait toujours comment faire sourire ceux qui l’entouraient. Après sa retraite, Gilbert fut confronté à une maladie insidieuse qui prit lentement le dessus sur sa vie. Mais même alors, il continua de se battre avec la résilience qui l’avait toujours caractérisé. Le 20 décembre, cependant, Gilbert perdit la bataille. Il s’éteignit paisiblement dans son sommeil. Il était un roc, une source d’inspiration et un modèle d’altruisme et de résilience. Comme son petit-fils Rive l’a si bien dit : « Boempa était quelqu’un sur qui on pouvait toujours compter. » Son souvenir vivra dans le cœur de tous ceux qui ont eu la chance de le connaître. La vie de Gilbert était une histoire de force, de simplicité et d’amour – un héritage qui ne sera jamais oublié.
